BIOTERRORYZM
BIOTERRORYZM 2 punkty ECTS
Plan wykładów | Forma zaliczenia | Z czego się uczyć?

Wykłady prowadzone są przez dr Annę-Karinę Kaczorowską.
Wykłady w wymiarze 1 godzin tygodniowo odbywają się w semestrze zimowym.
Wymagane jest zaliczenie podstawowych kursów z biochemii, mikrobiologii i immunologii.

Plan wykładów
1. Historia stosowania broni biologicznej. Istota bioteroryzmu. (1 godz.)
2. Czynniki zakaźne, które potencjalnie mogą być użyte jako broń biologiczna. (1 godz.)
3. Egzotoksyny wytwarzane przez bakterie Bacillus anthracis oraz Clostridium botulinum. (2 godz.)
4. Zagrożenia związane z zakażeniem tularemią. (1 godz.)
5. Zagrożenia związane z zakażeniem dżumą. (1 godz.)
6. Wirusowe gorączki krwotoczne. (1 godz.)
7. Wirus ospy. (1 godz.)
8. Inne substancje biologiczne, które potencjalne mogą być wykorzystane jako broń biologiczna. (1 godz.)
9. Organizacje powołane do walki z terroryzmem, akty prawne związane z eliminacją broni biologicznej. Światowy monitoring zakażeń. Schemat postępowania w przypadku zajścia ataku bioterrorystycznego w Polsce (1 godz.)
10. Zagadnienia związane z rozpoznaniem ataku bioterrorystycznego. (1 godz.)
11. Współczesne techniki diagnostyczne. (2 godz.)
12. Przeciwdziałanie skutkom użycia broni biologicznej. Szczepienia. (1 godz.)
Zaliczenie
Egzamin pisemny.
O ocenie decyduje wynik uzyskany z testu składającego się z 60 pytań. Do zadnia egzaminu wymagane jest podanie prawidłowych odpowiedzi na conajmniej 36 pytań egzaminacyjnych (60%).
Z czego się uczyć?
Materiały z wykładóworaz strony internetowe
Wszystkie wykłady dostępne są w postaci plików pdf na mojej stronie www pod adresem http://www.strony.univ.gda.pl/~bioakk/bioterroryzm

Podręczniki
  • Chomiczewski K, Kocik J. Szkoda MT. Bioterroryzm. Zasady postępowania lekarskiego. PZWL. Warszawa 2002, wyd. I
Literatura źródłowa

Publikacje przeglądowe w języku angielskim

Zagadnienia szczegółowe   

Czynniki, które potencjalnie mogą być wykorzystane jako broń biologiczna. (Podział na kategorie wg CDC).
Kraje, które nie podpisały konwencji o zakazie rozprzestrzeniania broni biologicznej, które podejrzewa się o produkcję takiej broni. Kraje produkujące broń biologiczną pomimo podpisania konwencji.
Przykłady i skutki stosowania broni biologicznej w historii.

Drogi transmisji czynników zakaźnych. Pojęcia: dawka ID50, LD 50, ED 50., rezerwuar, epidemia, pandemia, zoonoza

Ogólna charakterystyka bakterii Bacillus anthracis, Clostridium botulinum, Francisella tularensis, Yersinia pestis, Staphylococcus aureus. Choroby wywoływane przez te bakterie (zasięg występowania, rezerwuar, dawka zakaźna, czas inkubacji, objawy i postacie kliniczne, leczenie, prewencja: szczepienie ochronne).
Podłoże molekularne patogenezy z udziałem tych bakterii. Wybrane czynniki wirulencji Y. pestis. Mechanizm działania systemu sekrecji typu III. Rola typów białek Yop, Ysc i Syc. Działanie niektórych białek Yop.

Struktura oraz ogólny mechanizm działania toksyn typu A-B. Mechanizm działania toksyny wąglika, botuliny i rycyny (receptory komórkowe, które wiążą te toksyny, droga do cytozolu).
Objawy zatrucia rycyną i botuliną, możliwości terapii i przeciwdziałania zatruciom tymi toksynami.
Właściwości gronkowcowej enterotoksyny B. Objawy zatrucia tą toksyną. Mechanizm działania superantygenów.


Wirus ospy: budowa wirionu, genom, objawy ospy prawdziwej i symptomy odróżniające je od ospy wietrznej, szczepienia ochronne.

Wirusy wywołujące gorączki krwotoczne, występowanie, rezerwuar. Typowe objawy gorączek krwotocznych. Możliwość profilaktyki. Filovoridae. Budowa genomu wirusa Ebola, podtypy wirusa, to co wiadomo o patogenezie.

Szczepionki stosowane przeciw czynnikom biologicznym oraz ich skład. (Trzeba wiedzieć, co jest immunogenem i w jaki sposób zostały skonstruowane np. czy jest to szczepionka podjednostkowa). Pojęcie: szczepionka atenuowana i inaktywna. Szczepionki obowiązujące w Polsce. (Nie wyobrażam sobie, żebyście nie wiedzieli przeciw jakim chorobom zostaliście zaszczepieni!)
Szczepienie bierne i szanse jego skutecznego zastosowania w sytuacji ataku bronią biologiczną. Trudności związane z zastosowaniem przeciwciał monoklonalnych.

Antybiotyki stosowane w przypadku leczenia chorych oraz w przypadku podejrzewanej ekspozycji na dany czynnik zakaźny. Trzeba znać również mechanizm działania omawianych na wykładach antybiotyków.

Leki przeciwwirusowe, które można by zastosować w przypadku ataku bioterrorystycznego. Zasada działania rybawiryny.
Zagadnienia związane z rozpoznaniem ataku bioterrorystycznego. Krzywa epidemiologiczna w przypadku zachorowań wywołanych skażeniem biologicznym. W przypadku omawianych na wykładach chorób, trzeba wiedzieć, ile mniej więcej zachorowań zdarza się w Polsce.

Metody detekcji drobnoustrojów - techniki diagnostyczne: zasada działania oraz czynnik wykrywany tzn. np. określony antygen w przypadku testów immunologicznych lub fragment określonego genu. Test ELISA, testy immunofluorescencyjne, rybotypowanie, PCR, hybrydyzacja, TaqMan, Multiple-locus variable number tandem repeat analysis (MLVA).

Klasy bezpieczeństwa biologicznego. Schemat działania LRN w USA.

Zasady postępowania z chorymi (izolacja, kwarantanna). Sposoby dekontaminacji. Wysoce zakaźne choroby, które przenoszą się przez kontakt człowiek - człowiek.
Platforma moodle na UG Wykłady dla szkół Wykłady wygłoszone z okazji Targów Akademia Serwis internetowy na temat zagrożeń bioterroryzmu Dzień Immunologii Nasz udział w Bałtyckim Festiwalu Nauki